Tim chóng lớn hơn lồng ngực nên vì đó có nhiều bạn trai từ 17, 18 tuổi to con mà mặt hơi tái vì thường bị mệt do trái tim ít tự do hoạt động trong lồng ngực nẩy nở không kịp. Đầu óc bạn trai quả đúng là đầu óc nói nghịch. Cha rầy anh, chị, họ phớt qua vấn đề gì đó có ý giấu họ: họ để ý nghe lắm lúc họ hiểu được thâm ý của cha tại sao rầy, tại sao không muốn cho họ biết.
Các tật nầy hại suốt đời họ về mặt xã giao cũng như lãnh đạo. Nhưng bạn cũng phải hết sức dè dặt. Hình như tinh thần họ bị lỏng lẻo.
Muốn nên người, con người phải được giáo dục vừa xác vừa hồn, phải được phát trinh con người cá nhân và con người xã hội. Quả thật tình yêu theo kinh thánh nói mạnh như sự chết, nó chi phối hết mọi hạng người, kể cả kẻ khùng khịu. Trong Kinh thánh sau nầy con lật Sáng Thế kỷ 1, 27 và 28 con sẽ thấy những lời vàng ngọc nầy: Thượng đế sáng tạo con người theo hình ảnh của Người, giống hình ảnh Người: Người đã dựng đàn ông và đ àn bà.
Vậy tôi nói thành thực. Nhưng để được sáng tỏ hơn về nội tâm của bạn trai và để các nhận xét tâm lý trong các phần trước được có giá trị giáo dục, tôi viết thêm chương sau. Sao lại thích một thứ tình yêu háo sắc, ích kỷ thoát thoai bởi một quả tim hì hợm.
Có thể người nữ ưu sầu cách nồng nhiệt, khắc khe, nhưng thời gian sẽ làm họ nguôi mau, nhất là khi họ có cơ hội tái giá. Nhưng phần đông bạn trai gọi được là chịu đựng hơn bạn gái trong những môn học đòi nhiều suy nghĩ. Tình mẫu tử ứa trào trong những cái đút cơm, lau mồ hôi hay những nét hôn trong sạch.
Có thể càng lớn họ càng tu tâm sửatính và nên công dân lương thiện. Ngay từ hoa niên, bạn trai đã có thái độ tinh thần nầy. Đi đứng nhà quê, nói năng thô kịch trước công chúng.
Những xao xuyến tâm hồn vì lo ăn chơi, lo làm dáng, lo khiêu gợi, tán tỉnh, nô lệ mỹ nhân còn là có đầu óc mất khả năng phán đoán, sắc sảo, cảm hiểu xâu xa. Giáo sư giảng bài vũ bão, nhưng cánh hồn họ đang theo những cái nhảy tung tăng của mấy chim se sẻ vô tư lự. Hiểu như vậy thì óc chú ý rất nghèo ở bạn gái mà giàu ở bạn trai.
Nếu không có khoa tình yêu thì không làm gì cắt nghĩa được những huyền nhiệm của sáng tạo và bảo tồn vạn vật. Bản năng yêu có nỗi dậy cũng chừng mực. Ngay ở thời cổ mà Cicéron viết: Không có ai khiêu vũ mà không say túy lúy hay điên cuồng.
Có lẽ vì cha mẹ chịu ảnh hưởng của sợ hãi hoặc giặc giã. Nhưng về đường tư tưởng, về các quyết định thuộc lãnh vực xã hội, chánh trị, quân sự, họ lúc nào cũng tỏ ra là tay bản lĩnh. Bạn thấy họ sẽ hết yêu một bạn gái khi kẻ ấy tàn sắc Tây Thi, mất giọng oanh vàng, có da mặt bị rỗ vì lên trái, hàm răng sún vì một rủi ro nào đó.
Họ thả diều xong, bắt đầu kiếm trúc làm ống thụt. Trong gia đình muốn ngày ly dị tiếp sau tuần trăng mật thì vợ cứ chọc tức chồng bằng cách ngạo nghễ, mỉa mai, la ó, mắng nhiếc trước mặt bạn bè, thượng cấp hay hạ cấp của họ. Họ thâm độc khi oán thù.