Tìm kiếm sự thay thế không đòi hỏi sự sáng tạo đặc biệt nào, cho đến tận khi bạn tìm ra chúng. Một con vật cũng tự học ra cách nhận biết thế nào là một loài quả độc và những dấu hiệu nào báo hiệu cho nó biết nó sẽ gặp loài động vật ăn thịt nguy hiểm. Y hệt như vậy, có rất nhiều người trong cuộc sống đã lạm dụng việc sử dụng chiếc mũ đen,sử dụng hết quỹ thời gian họ có để tìm ra những lỗi lầm.
Văn hóa tư duy của chúng ta thường tuân theo “một quy trình tư duy”. Một khi chúng ta có thể đưa ra những phương án như vậy, chúng ta sẽ phân loại chúng theo một trong ba lựa chọn đầu tiên. Chúng ta có thể hạ giá sau đó.
Nó không đòi hnỏi cần thiết lập một quá trình tư duy chi tiết. Mũ xanh hối thúc mọi người sáng tạo và đưa ra ý tưởng mới. Mũ xanh da trời: Màu xanh da trời thể hiện sự hài hoà và màu bầu trời bao la.
Tôi muốn nói tới những xúc cảm được phát sinh từ những sự việc cụ thể. Không có điều gì thần bí ẩn chứa trong đó. Giáo sư Schimidt cho rằng con người không thể lái máy bay mà không cần trạm điều khiển mặt đất!
Chúng ta không thể làm điều gì mà thiếu đi sự xét đoán. Tôi không nhắc lại ở cuốn sách này nữa. Liệu đó có phải là lối tư duy chiếc mũ đen?
Sau khi chúng ta đã xem xét kỹ lưỡng ý tưởng nhờ áp dụng mũ đen và mũ vàng tư duy, tiếp theo chúng ta nên sử dụng chiếc mũ đỏ. Ví dụ, chúng ta muốn sử dụng một từ để biểu đạt một quyết định không dứt khoát và một từ khác để biểu đạt trạng thái từ chối không dứt khoát, thì từ "nghi ngờ" mang ý nghĩa quá phủ định. Chúng ta có thể làm thế nào khác để biết được rằng những ý tưởng đó là đúng?
Như vậy, phương thức tư duy này luôn mở ra con đường phía trước. Sử dụng chiếc mũ đen, chúng ta chỉ ra những gì là sai, là không phù hợp và những gì sẽ không xảy ra. Nếu cần, người chủ trì cuộc họp có thể đưa ra nhiều cách thể hiện khác nhau về một ý tưởng và với mỗi cách thể hiện là một chiếc mũ đỏ phù hợp.
Thuốc kháng sinh được tìm ra nhờ sự tình cờ khi người ta làm vương vào đồ ăn chất Penicillium. Những ý kiến mang tính xây dựng rất phù hợp với lối tư duy chiếc mũ vàng bởi vì những ý kiến xây dựng là sự biểu đạt của một thái độ chắc chắn. Vậy sao chúng ta không xem xét phương án này?
Trên thực tế, người chủ toạ không nên thể hiện cảm xúc. Bạn sẽ phô bày kỹ năng của bạn, nhưng theo hướng đã định sẵn. Tư duy thường diễn ra theo xu hướng trôi giạt, bàn tán dông đài và phản ứng lại với những gì xảy đến tại từng thời điểm.
Bản thân chiếc mũ xanh không thế làm cho mọi người có thêm sáng tạo. Cũng có thể là do nền văn hoá Nhật Bản không xây dựng dựa trên sự khẳng định cái tôi giống như ở phương Tây (tranh luận chính là cách khẳng định cái tôi của mình). Các luật sư trong quá trình xử án thường lái sự việc theo chủ đích sẵn có.