Nếu bạn đưa trọng tâm ý thức của bạn tiến sâu vào cơ thể nội tại. Hành động này gọi là “quan sát chủ thể tư duy”, hay nói cách khác là lắng nghe tiếng nói trong đầu bạn, hãy hiện diện ở đó như là chứng nhân. Tiến trình miêu tả trên đây tuy tác động vô cùng mạnh mẽ mà lại cực kỳ đơn giản.
Chẳng hạn, tôi đã từng quan sát những người chất chứa nhiều oán giận bên trong mà không biết và cũng không phát tiết ra được thường rất dễ bị tấn công – bằng lời lẽ hoặc thậm chí bằng bạo lực vật chất – bởi những con người đầy giận dữ khác, và thường không vì nguyên nhân rõ rệt nào cả. Câu ngạn ngữ kỳ lạ của Phật giáo nói rằng từng cội cây và từng cọng cỏ sau cùng đều tỏ ngộ nhằm tuyên xưng cùng cái chân lý này vậy. Người tôi tớ kia không biết chủ mình sẽ về vào giờ nào.
Khi đã vượt ra khỏi các đối cực do tâm trí tạo tác, bạn sẽ giống như một hồ nước sâu thăm thẳm. Chúa Jesus nói: “Hãy giống như người tôi tớ chờ đợi chủ nhà trở về”. Hoạt động không ngưng nghỉ của tâm trí cầm tù bạn trong thế giới hình tướng và trở thành tấm bình phong mờ đục ngăn cản không cho bạn nhận biết cõi Bất thị hiện, nhận biết cái tinh hoa Thượng đế vô tướng và phi thời gian trong chính bạn, trong mọi sự việc, và trong mọi tạo vật.
Ngày về đến nhà, người cha càng thương yêu con mình hơn trước đó nữa. Hiện trú là bí quyết. Dù cho khoảnh khắc hiện tại có như thế nào đi nữa, hãy chấp nhận nó như thể bạn đã chọn lựa rồi vậy.
Cho đến nay hầu như không ai hiểu được các mảnh vụn nấy hay ý nghĩa ẩn dụ của một số huyền thoại như thế, và niềm tin “mi không phải là thân xác của mi” đã phổ biến khắp nơi, dẫn đến sự chối bỏ thân xác và cố gắng thoát khỏi sự ràng buộc của nó. Hãy hình dung một tia sáng mặt trời quên bẵng đi rằng nó là một bộ phận không thể tách rời khỏi mặt trời, nó tự lừa dối mình để tin rằng nó phải đấu tranh để tồn tại, nó phái kiến tạo ra một cái tôi khác với mặt trời để sống bám vào đó. Sự thật là tâm điểm này ở bên ngoài bạn, do đó bạn vẫn nhận thức về cái tôi căn cứ vào hình tướng bên ngoài bạn, nhưng dường như thoạt đầu hình tướng này cũng chẳng thành vấn đề.
Dĩ nhiên, thực ra không phải hoàn cảnh thập tử nhất sinh, mà chính hành vi vâng phục mới tạo cơ hội để cho phép lạ cứu chuộc và tiếp nhận ân sủng diễn ra. Sự thanh thản nội tại của bạn không tùy thuộc vào nó. Nó không có nghĩa là thụ động chịu đựng bất cứ tình huống nào bạn gặp một cách mê muội thông qua hành vi phán xét nẩy sinh, rồi nhu cầu ganh đua và thống trị cũng theo đó mà xuất hiện.
Dưới biển sâu, ở đất liền, trên không trung – rồi mỗi dạng được nhân bản hàng triệu lần. Lúc ấy thời gian theo đồng hồ đã biến thành thời gian tâm lý. Khi bạn cảm thấy tội lỗi hay lo âu ray rứt, đó chính là bi kịch.
Tất cả mọi việc phải làm chính là một chọn lựa đơn giản, một quyết định đơn giản: Bất kể điều gì xảy ra, tôi sẽ không gây thêm đau khổ cho mình nữa. Câu nói “Hãy yêu kẻ thù của ngươi” của Chúa Jesus dĩ nhiên có nghĩa là “không có kẻ thù”. Dĩ nhiên, đối với mặt tiêu cực của một mối quan hệ người ta dễ dàng nhận thấy sự bất ổn hơn khi gặng phải mặt tích cực của nó.
Bí mật của cuộc sống là “chết trước khi bạn trút hơi thở sau cùng” – và thấy rằng bạn thực sự không chết. Nếu bạn bất mãn với những gì mình đang có, hay thậm chí nản lòng hoặc tức giận vì sự thiếu thốn hiện tại của mình, thì tâm trạng đó có thể là động cơ giúp bạn trở nên giàu có; nhưng cho dù bạn có kiếm được vô khối tiền của đi nữa, bạn vẫn sẽ tiếp tục thấy thiếu thốn ở nội tâm, và trong sâu thẳm bạn vẫn còn thấy chưa thỏa nguyện. Tôi cho rằng thời gian là vật rất quí giá, và chúng ta cần phải học cách sử dụng nó một cách khôn ngoan thay vì phí phạm nó.
Dĩ nhiên, tất cả những thứ đó vẫn sẽ mất đi, các chu kỳ sẽ đến rồi đi, nhưng khi tâm lý lệ thuộc vắng bặt, bạn sẽ không còn sợ mất mát gì nữa. Nó sẽ níu kéo hoàn cảnh đang mất đi, và phản kháng lại sự thay đổi. Thuật ngữ “sợ hãi” tuy có ý nghĩa khá gần gũi, nhưng ngoài cảm giác bị đe dọa không ngừng, nó còn hàm ngụ cảm giác bị bỏ rơi vào bất toàn sâu sắc.