Sự tĩnh lặng là nơi sự sáng tạo và giải pháp cho những vấn đề của bạn có thể được tìm ra. Nỗ lực ám chỉ sự căng thẳng và có cái gì như quá sức để đạt đến một mụctiêu, một kết quả nào đó ở tương lai. Mà chỉ là sự biến hình của những sinh thể sống.
Trạng thái không-chống-đối nội tại này sẽ mở ra cho bạn tiếp xúc với một tâm thức chưa bị điều kiện hoá; thứ tâm thức lớn hao hơn tất cả những gì trí năng của con người có thể hình dung được. Khổ đau chỉ cần thiết cho đến khi bạn nhận thức rằng bạn không cần phải khổ thêm nữa. Chân lý vượt lên trên tất cả những gì trí năng bạn có thể hình dung, lĩnh hội được.
Cho nên chữ “tạm biệt”, trong nhiều văn hoá khác nhau, thường được nói là “hẹn gặp lại”. Bất hạnh hay một vấn đề gì khác của bạn không thể tồn tại trong Phút Giây Này. Vì an nhiên tự tại , trong trạng thái toàn vẹn nhất, đang hiện diện ở trong bạn, ngay trong giây phút này.
Khi nhận thức được điều này, bạn sẽ phát sinh lòng tha thứ, cảm thương và tìm lại được sự an ổn trong tâm hồn mình. Mỗi bất hạnh cũng “cần” có một quá khứ và tương lai. Khi nào tự nhiên bạn cảm thấy nhàm chán có nghĩa là lúc đó trí năng của bạn đang có một nhu cầu được kích thích, hoặc cần thêm nhiều thức ăn cho thói quen suy tư, và nhu cầu đó đang không được thoả mãn.
Đó cũng chính là bản chất chân thực của bạn. Điều mà người thân có thể làm là giữ cho lòng mình đừng quá bi thương khi người thân hấp hối hay vừa mất, vì khi mình khổ thì người ấy sẽ cảm nhận nỗi khổ của mình với cường độ gấp trăm lần nỗi khổ của mình. Sự im lắng nội tại ấy sẽ là nhân tố để chuyển hoá thế giới này.
(26) Giọng nói ở trong đầu bạn: Luôn luôn có một giọng nói vang vang ở trong đầu ta, phê bình, phán xét, trách móc chính mình hay về người khác…Đây chính là bản ngã, cái Tôi ở trong mình . Chương này chứa đựng tất cả tinh hoa của cả cuốn sách, và đây có thể là điều duy nhất mà một số độc giả nào đó cần đến. Năm hai mươi chín tuổi, một sự chuyển hoá tâm linh sâu sắc đã làm thay đổi hoàn toàn những gì ông từng nghĩ về chính mình và hướng đi của đời ông.
Những gì bạn trông thấy ở ngoài kia chỉ là sự phản ánh rất chóng tàn của những gì chân thực của bạn ở bên trong. Bnạ không thể tìm ra được mình trong quá khứ hoặc tương lai. Vì an nhiên tự tại , trong trạng thái toàn vẹn nhất, đang hiện diện ở trong bạn, ngay trong giây phút này.
Ví dụ, bạn đang bị khuyết tật và không thể đi lại bình thường như trước đây. Nhưng có một thứ quan trọng hơn hết: đó là tìm cho ra được bản chất chân thực của chính bạn, vượt lên trên thân phận bọt bèo ngắn ngủi của một kiếp người, vượt lên trên cảm nhận về tự thân như một cá thể biệt lập, đợi ngày chết. Những gì bạn trông thấy ở ngoài kia chỉ là sự phản ánh rất chóng tàn của những gì chân thực của bạn ở bên trong.
Điều này có khi được kinh nghiệm như thể bạn vừa thức dậy từ một giấc mơ, giấc mơ của suy tư, giấc mơ của quá khứ và tương lai. Vừa Trần Nhân Tông vừa làm vua, vừa biết thực tập Thiền. Một thực tập rất đơn giản nhưng rất căn bản, là hãy chấp nhận tất cả những gì đang phát sinh trong Phút Giây Hiện Tại (37) – trong nội tâm bạn cũng như đối với tất cả hoàn cảnh sống ở bên ngoài.
Bạn vừa bước ra khỏi thói quen suy tưởng của tâm thức cộng đồng, của nhân loại, một thói quen đã bị thâm nhiễm trong hàng ngàn năm qua. Do đó, khi bạn có khả năng thu thái với trạng thái không biết, bạn đã vượt lên trên trí năng. Nếu bạn chỉ cần nhận thức, không cần phải thường xuyên, rằng những suy-tư-không-có-chủ-đích, những lo sợ vẩn vơ thường phát sinh ở trong bạn chỉ đơn thuần là những suy tư, những cảm xúc, không hơn không kém; nếu bạn có khả năng chứng kiến, và quan sát mà không phê phán những khuôn mẫu phản ứng rất bó buộc trong suy tư hay tình cảm ở trong bạn (13), khi những phản ứng đó đang xảy ra, thì chiều không gian trong sáng đó đang trở nên rõ nét, và lớn dần lên ở trong bạn.